طرح شبكه آبيارى و زهكشى سد ستارخان اهر
وضعیت پروژه: انجام شده
1- مشخصات كلى طرح
• كارفــرما: وزارت نيرو، شركت آب منطقه‌اى آذربايجان شرقى
• محل طرح: استان آذربايجان شرقى
• دامنه‌ى خدمات: مطالعات مراحل توجيهى ، طراحى تفضيلى، نظارت عاليه و مقيم بر اجراى طرح
• اهداف اصلي: توسعه آبيارى در اراضى شهر اهر
• تاريخ‌ها:
- مطالعات از سال 1370 تا سال 1374
- فاز اجرايى از سال 1375 تا سال 1388
2- مشخصات فنى
• منبع تامين آب: سد ستارخان
• موقعيت: اراضى طرح توسعه و بهبود آبيارى در شمال، جنوب، شرق و بخش كمى در غرب شهر اهر، در دو طرف رودخانه اهر از ارتفاع 1250 متر تا 1500 متر از سطح دريا گسترش يافته است.
• وسعت اراضى بهبود: 560،1 هكتار
• وسعت اراضى توسعه: 310،9 هكتار
• اجزاى اصلى طرح:
- خط انتقال ثقلى آب از سد تا ابتداى اراضى توسعه به طول 12 كيلومتر شامل 2 كيلومتر لوله فولادى به قطر 2000 ميليمتر و 10 كيلومتر كانال ذوزنقه‌اى و فلوم مستطيلى به ظرفيت 6/7 مترمكعب در ثانيه مي‌باشد.
- شبكه اصلى آبيارى
شبكه اصلى طرح سد ستارخان شامل مجموعه‌اى از كانالها و لوله‌ها است. آب ذخيره شده در سد، توسط يك خط لوله فولادى به قطر 2000 ميليمتر بطول تقريبى 2 كيلومتر به شيرخانه متصل ميگردد. آب كشاورزى در محل شيرخانه جهت مصرف اراضى تراس و نيز اراضى توسعه توسط ابزارهاى كنترل و اندازه‌گيرى، تنظيم و تحويل آبگير تراس و كانال آب‌آور (MC) ميگردد. اراضى توسعه نيز از ابتداى كانال آب‌آور آغاز گرديده و در پائين‌دست كانال مذكور و سپس كانالSC1 امتداد يافته است. كانال SC1 در ساحل راست رودخانه اهر ضمن آبرسانى به واحد عمرانى جنوب، در تراس بالاى آن به سمت شرق امتداد مي‌يابد. لوله آبرسان ثقلى منشعب از اين كانال نيز بخشى از شبكه اصلى واحدهاى عمرانى جنوب محسوب ميشود. از اين كانال در حوالى روستاى گرنگاه، سيفونى جدا شده و آب آبيارى اراضى واحد عمرانى شمال را منتقل مي‌سازد. در مجاورت روستاى دوغان، سيفون آبرسان ديگرى كه واحد عمرانى شرق را مشروب خواهد ساخت، از اين كانال منشعب ميگردد. در واحد عمرانى شمال، كانال NC1 از خروجى سيفون شمال شروع ميگردد و در انتهاى اين كانال از طريق خط لوله انتقال و تلمبه‌خانهNC، آب به كانال‌هاى NC2و NC3 پمپاژ ميشود. در واحد عمرانى شرق كليه مجارى اصلى انتقال آب، لوله مي‌باشد. از مجموع 9310 هكتار اراضى طرح توسعه، آبرسانى به 6900 هكتار يا 74 درصد بصورت ثقلى، و بقيه يعنى 2410 هكتار يا 26 درصد توسط پمپاژ صورت ميگيرد.
- شبكه فرعى آبيارى
شبكه فرعى آبياري(شبكه داخل مزارع) بصورت تحت‌فشار و همه مجارى، لوله مي‌باشد.مطابق مطالعات مرحله دوم طرح، تأمين فشار در شبكه فرعى در 40 درصد مزارع بصورت ثقلى و در 60 درصد موارد توسط پمپ‌هاى مزارع صورت ميگيرد. سيستم اوليه آبيارى بارانى، كلاسيك نيمه متحرك بوده كه بعداً در مرحله اجرا به سيستم ثابت با آبپاش متحرك تبديل گرديده است. براى باغات نيز كلاً روش قطره‌اى در نظر گرفته شده است.
• هزينه كل اجراى طرح: 251 ميليارد ريال بر مبناى نرخهاى سال 1378
